TERAPIA POZNAWCZO –BEHAWIORALNA NIEPŁODNOŚCI Autorzy: Magdalena Solis Agniesz…

[ad_1]
TERAPIA POZNAWCZO –BEHAWIORALNA NIEPŁODNOŚCI

Autorzy:
Magdalena Solis
Agnieszka Tousty-Ingielewicz

STRESZCZENIE
Terapia Poznawczo-Behawioralna (CBT) ma coraz większe znaczenie w leczeniu pacjentów, którzy zmagają się z niepłodnością. Związane z tym zagadnieniem objawy u pacjentów, tworzą często bardzo złożony problem kliniczny. Nieprawidłowo zaplanowana diagnostyka, może opóźnić wszelkie procesy, nie tylko leczenia, ale także psychoterapie poprawiające funkcjonowanie par niepłodnych. Stres znacznie obniża płodność u mężczyzn i kobiet. Niestety, niepłodność powoduje jeszcze większy stres, depresję, lęk, brak pewności siebie. Stany te, istotnie obniżają jakość życia takich pacjentów. Według Lykeridou i innych (2009), niepłodność jest czwartym z kolei czynnikiem, który powoduje cierpienie psychiczne i choroby psychiczne tj. depresje, zaburzenia lękowe itp. Autorzy podkreślili także, że niepłodne pary, oprócz depresji i zaburzeń lękowych, zmagają się z rozpaczą i z bardzo dużym poczuciem winy. Wczesny proces działania leczenia niepłodności, medyczny i psychologiczny, może pozytywnie wpłynąć na pacjentów niepłodnych. Według wszelkiej literatury na temat niepłodności, dedykowaną terapią dla par, jest przede wszystkim MBCT (Terapia Mindfulness), J. Kabat-Zinn (1994) (uważność), a także ACT (terapia akcentacji i zaangażowania). Sesje CBT dotyczą przede wszystkim sposobów radzenia sobie ze stresem, technikami blokowania negatywnych myśli (odraczanie ruminacji), relaksacji tj. (trening Jacobsona, biofeedback), restrukturyzacji poznawczej (czyli dostrzeganie myśli alternatywnych, radzenie sobie ze zniekształceniami poznawczymi), techniki komunikacji i rozwiązywania problemów. Metody te stosuje się zwłaszcza po to, by radzić sobie z emocjami podczas sytuacji kryzysowych, a także po to, by podnieść życie seksualne par. Posiadanie dzieci przez wiele par, jest często ich fundamentalną potrzebą, a niemożność zrealizowania jej, wiąże się z psychicznym cierpieniem. Niestety, zjawisko niepłodności przez coraz większą liczbę niekorzystnych czynników społecznych, staje się powszechnym problemem oraz tematem debaty publicznej.
Słowa Kluczowe: #Niepłodność, #Uważność, #Depresja, #ZaburzeniaLękowe.

ABSTRCT
Cognitive-Behavioural Therapy (CBT) is increasingly important in the treatment of patients who are struggling with infertility. Symptoms in patients regarding this issue often create a very complex clinical problem. Incorrectly planned diagnostics may delay all processes, not only treatments, but also psychotherapies that improve the functioning of infertile couples. Stress, significantly reduces fertility in both men and women. Unfortunately, infertility causes even more stress, depression, anxiety, and lack of self-confidence. These conditions significantly reduce the quality of life of such patients. According to Lykeridou and others (2009), infertility is the fourth factor that causes psychological suffering and mental illness, i.e. depression, anxiety disorders, etc. The authors also emphasize that infertile couples, in addition to depression and anxiety disorders, are struggling with despair and a very big sense of guilt. The early process of infertility treatment, medical and psychological, can positively affect infertile patients. According to all literature on infertility, dedicated therapy for couples is primarily MBCT (Mindfulness-Based Cognitive Therapy) J. Kabat-Zinn (1994), as well as ACT (Acceptance and Commitment Therapy). CBT sessions mainly concern ways of coping with stress, techniques of blocking negative thoughts (postponement of ruminations), relaxation (Jacobson training, biofeedback), cognitive restructuring (i.e. perception of alternative thoughts, coping with cognitive distortions), communication techniques and problem solving. These methods are used in particular to deal with emotions during crises, and also to raise the sexual life of couples. Having children by many couples is often their fundamental need, and the inability to realize it is associated with mental suffering. Unfortunately, the phenomenon of infertility by an increasing number of unfavourable social factors is becoming a common problem and the topic of public debate.
Keywords: Infertility, Mindfulness, Depression, Anxiety Disorder.
WSTĘP
Posiadanie dzieci i doświadczanie bycia rodzicem jest naturalnym elementem życia wielu ludzi w różnych kulturach. Rola rodzica często wydaje się być tak oczywista, że na co dzień rzadko zastanawiamy się nad ewentualną niemożnością jej zrealizowania. Tymczasem, niepłodność coraz częściej dotyka ludzi pragnących mieć potomstwo i powoli staje się powszechnym problemem oraz tematem debaty publicznej.
Raport Koalicji na rzecz Kompleksowej Terapii Niepłodności z 2015 roku podaje, że z danych Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego wynika, iż obecnie problem niepłodności dotyka co roku około 1,5 miliona polskich par. Nie wszystkie z nich decydują się na leczenie. Biorąc pod uwagę zmiany demograficzne, należy się spodziewać, że zjawisko to będzie się nasilało. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa niepłodność chorobą społeczną. Według szacunkowych statystyk światowych, problem niepłodności dotyczy 10 – 18% populacji na świecie. W 2010 roku odpowiadało to liczbie ok. 48,5 milionów par, które nie mogły mieć dzieci w okresie pięciu lat (Skrzypulec-Plinta, 2015). Warto wspomnieć, że partnerzy w wieku rozrodczym są w okresie swojej maksymalnej aktywności zawodowej, rodzinnej i społecznej.
W oparciu o definicję Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) niepłodność określana jest jako niemożność zajścia w ciążę, pomimo regularnego współżycia płciowego ( 3-4 razy w tygodniu), utrzymywanego powyżej 12 miesięcy, bez stosowania jakichkolwiek środków zapobiegawczych (Łepecka-Klusek, 2012).
Rozpoznaje się ją również wtedy, jeśli w sposób powtarzalny kobieta zachodzi w ciążę, jednak nie może jej utrzymać (Feingold, Gordon, 2003). Nie należy jednak mylić niepłodności z bezpłodnością, czyli stanem całkowitej niezdolności do zajścia w ciążę lub spłodzenia dziecka. Może się tak zdarzyć, np. po chirurgicznym zabiegu usunięcia obu jajników, w sytuacji wad wrodzonych, np.; braku macicy, jajników, pochwy lub szczątkowej postaci tych narządów, a u mężczyzn brak jąder (wrodzony lub nabyty), albo też na skutek ubocznych efektów radioterapii czy chemioterapii. Niepłodność nie jest również bezdzietnością. Nie należy używać tych terminów zamiennie. Termin „bezdzietność” może odnosić się do aktualnego stanu braku dzieci w związku, lecz stan ten przecież może ulec zmianie. Może też odnosić się do świadomej rezygnacji z posiadania dzieci, albo rzeczywiście do planowanego braku potomstwa (Bielawska-Batorowicz, 2005). Istnieją dwa rodzaje niepłodności- pierwotna i wtórna. Z tą pierwszą mamy do czynienia w sytuacji, gdy nigdy nie doszło do ciąży, a z drugą wtedy, gdy kobieta choć raz zaszła w ciążę. W tym drugim przypadku nie ma znaczenia, czy wspomniana ciąża zakończyła się porodem, poronieniem czy była pozamaciczna (Bidzan, 2006). Niektórzy rozróżniają jeszcze niepłodność wrodzoną i niepłodność nabytą (Bidzan, 2006 za Rożniatowski, 1981; Wroński, 1982). Jak widać pojęcie niepłodności nie jest jednoznaczne. Możemy je rozpatrywać zarówno jako ograniczoną płodność jak i bezpłodność.
Niepłodność może być wynikiem zaburzeń u jednego lub u obojga partnerów. Jednak brak zaspokojenia potrzeby posiadania potomstwa dotyczy zawsze obojga.
WYBRANE CZYNNIKI MEDYCZNE BRAKU POTOMSTWA
Biorąc pod uwagę aspekty medyczne, przyczyny niepłodności kobiet najczęściej zawierają się w jednej z pięciu grup. Mogą to być przyczyny związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem oraz strukturą jajników (np. cykliczne zaburzenia jajeczkowania, pierwotny niedorozwój jajników, przedwczesne wygasanie czynności jajników, hiperandrogenizm w następstwie policystycznych jajników czy guzy jajników). Przyczyny mogą też leżeć w zaburzeniach funkcji jajowodów (obustronna niedrożność jajowodów, pozapalne uszkodzenie jajowodów, endometrioza jajowodów czy przyczyny okołojajowodowe związane np.; z zapaleniem otrzewnej, rzeżączką, zapaleniem okołoodbytniczym, zakażeniami mieszanymi). Inna grupa przyczyn niepłodności kobiet jest związana ze zmianami anatomicznymi lub czynnościowymi macicy (należą do nich uszkodzenia pozapalne i urazowe, nieprawidłowy rozwój endometrium jako następstwo zaburzeń hormonalnych, mięśniaki macicy, wrodzone wady rozwojowe czy niewłaściwe położenie, szczególnie nadmierne przodozgięcie macicy). Czwartą grupą są przyczyny związane z nieprawidłowościami w obrębie pochwy, co utrudnia złożenie nasienia podczas stosunku seksualnego lub jego transmisję do dalszych odcinków układu rozrodczego (np. zaburzenia rozwojowe pochwy, jej zwężenie w rezultacie przebytych lub istniejących stanów zapalnych, wywołanych przez czynniki bakteryjne lub chemiczne). Piąta grupa, to przyczyny endokrynologiczne, głównie niewydolność układu podwzgórzowo – przysadkowego, hiperprolaktynemia lub przedwczesne wygasanie czynności jajników (Bielawska-Batorowicz, 2005), (Koperwas, Głowacka, 2017).
Do innych ogólnoustrojowych czynników mogących w dużym stopniu wpływać na zaburzenia płodności, można zaliczyć również ciężkie, przewlekłe choroby, zaburzenia czynności tarczycy, nieleczoną cukrzycę, stosowanie niektórych leków i choroby przenoszone drogą płciową (Bidzan, 2006).
Rozpatrując problem niepłodności par, należy zaznaczyć, że około 40 – 50% jej przyczyn stanowią zaburzenia u mężczyzn (M. Bidzan, 2006 ). Do najczęstszych źródeł niepłodności męskiej należą: zaburzenia spermatogenezy, zaburzenia transportu plemników, zaburzenia hormonalne czynności jąder (nieprawidłowe stężenie testosteronu i FSH), żylaki powrózków nasiennych, obecność przeciwciał przeciwplemnikowych, zaburzenia uniemożliwiające prawidłowe odbycie stosunku płciowego (zaburzenia erekcji, ejakulacji, deformacje anatomiczne prącia).
REAKCJE PSYCHOLOGICZNE NA NIEPŁODNOŚĆ
Bez względu na to, co jest przyczyną niepłodności, przeżycia niepłodnych par mogą wyglądać podobnie. Zazwyczaj, pierwszą reakcją związaną z niepłodnością jest szok i niedowierzanie. Następnie jest to zaprzeczanie („to niemożliwe, że nas to dotknęło”). W późniejszym okresie następuje chwilowe przystosowanie się do zaistniałej sytuacji i wówczas osoby rozważają podjęcie leczenia. Pojawiają się różne uczucia i stany emocjonalne. Najczęściej jest to: gniew, złość, poczucie winy (szczególnie u małżonka, u którego stwierdzono niepłodność), depresja, poczucie nieadekwatności, poczucie izolacji. Przybierają one na sile w momencie niepowodzeń w leczeniu. Po jakimś czasie następuje decyzja o dalszym leczeniu, albo wybór alternatywnych planów na życie (Bidzan, 2006), (Bielawska-Batorowicz, 2005), co i tak nie gasi do końca wielu nieprzyjemnych uczuć. Badacze problemu uważają, że niepłodność niemal w każdym przypadku wywołuje poważny kryzys lub nawet kompleks kryzysów życiowych (Dembińska, 2012), które często odczuwane są jako narastająca trauma. Traumatyczny charakter diagnozy niepłodności, podsycany jest dodatkowo przez społeczne, kulturowe i religijne naciski.
Doświadczaniu niepłodności towarzyszy poczucie dużych strat: strata zdrowia, seksualności, relacji, pewności siebie, poczucia własnej godności, bezpieczeństwa, czy marzeń o biologicznym rodzicielstwie (Dembińska, 2011). Niepłodność pod pewnymi względami, przypomina sytuację utraty kogoś bliskiego (Bielawska-Batorowicz, 2005). Podczas niepowodzeń w leczeniu, pojawia się faza prawdziwej żałoby po stracie, podobna do procesu żałoby po zmarłej bliskiej osobie, chociaż ta osoba nigdy nie istniała w rzeczywistości. Chodzi tu o utratę nadziei na urodzenie wyczekiwanego dziecka. Ten jej brak, według osób zmagających się z niepłodnością, odpowiada śmierci i zazwyczaj jest doświadczana w samotności i bardzo dotkliwie (Bidzan, 2006).
​Przeżywanie procesu diagnozy i leczenia bezdzietności na każdym etapie, uwikłane jest w trudne emocje i rozmaite problemy psychologiczne. Długotrwałość, zarówno diagnozy jak i leczenia, nie czyni ich łatwiejszymi. Czas leczenia niepłodności może trwać od kilku miesięcy nawet do kilkunastu lat. Dzieje się tak z różnych powodów. Często jest tak, że to kobieta rozpoczyna poszukiwania pomocy w sprawach rozrodu. Odwiedza ona wiele gabinetów ginekologicznych, poddaje się różnym badaniom diagnostycznym, a także leczeniu. Mężczyźni początkowo są sceptyczni i sprzeciwiają się ocenie ich płodności i wizytom w gabinetach ginekologicznych (Łepecka-Klusek, 2012). Czas działa na niekorzyść pary, diagnoza i leczenie przedłużają się. Taka sytuacja określana jest w piśmiennictwie jako „kradzież” czasu reprodukcyjnego kobiety (Szamatowicz, 2004). Związek wieku i płodności u kobiet idą ze sobą w parze i to w znacznym stopniu ogranicza skutki terapii – zmienia się czynność jajników, jakość komórek jajowych, co zwiększa ryzyko samoistnych poronień, niepowodzenia w implantacji i nieprawidłowego bruzdkowania. U mężczyzn związek wieku i płodności nie jest tak jednoznaczny, pomimo spadku testosteronu w surowicy krwi (Łepecka-Klusek, 2012). Tryb życia par, które odczuwają wiele stresu, nie trzymają „work, life, balance”, podejmują zbyt późną decyzję o posiadaniu potomstwa, multiplikują problemy, co powoduje niemożność reprodukcji.
Niepłodność dotyka wszystkich aspektów życia człowieka. Jej leczenie wymaga dużego zaangażowania czasowego (mogą wystąpić ograniczenia życia towarzyskiego) i finansowego, wielu wyrzeczeń, dyscypliny czy trudnych wyborów. Wizyty u lekarza muszą być zsynchronizowane z biologicznym rytmem płodności kobiety. Partnerzy powinni więc pozostawać pod stałą opieką medyczną. Zatem, nie tylko sam fakt niepłodności hamuje partnerów starających się o dziecko, ale również proces diagnozy i leczenia jest pełen ograniczeń i trudności. Dlatego, im dłuższy jest ten proces, tym większe stwarza obciążenie dla pary.
Reasumując, sytuacja każdej pary jest nieco inna. Różne mogą być przyczyny niepłodności, sytuacja zdrowotna pary, inne zaplecze finansowe, czy wsparcie otoczenia (lub jego brak). Jednak doświadczanie sytuacji niepłodności jest obciążające dla wszystkich par. De Brardis w swojej pracy zatytułowanej „Psychopatologia, aspekty emocjonalne i psychologiczna pomoc dla par z problemami niepłodności” podkreślił, że niepłodność dotyka 80 milionów ludzi na całym świecie. Ponadto wyliczył, że pary które mają problemy psychologiczne z powodu niepłodności, szacuję się między 25 a 60%. Depresja i zaburzenia lękowe zdarzają się znacznie częściej u par niepłodnych niż u tych, które są płodne. Autor ten zauważył, że problemy psychiczne dotykają zdecydowanie częściej kobiety niż mężczyzn (De Brardis, 2014).
PROPONOWANE TECHNIKI TERAPEUTYCZNE
Każdy etap diagnozy i leczenia niepłodności uwikłany jest w wiele problemów psychologicznych, którym towarzyszą niełatwe emocje. Pomoc psychologiczna byłaby więc wskazana na każdym etapie, poczynając od okresu przed diagnozą, po etap końcowy, gdy para doczeka się upragnionego potomka, albo zdecyduje na adopcję lub pozostanie bezdzietną. Jak zauważa jedna z polskich badaczek tematu niepłodności: „…etap leczenia, stosowane dotychczas metody diagnozy i leczenia, czas trwania niepłodności, doświadczenie straty wynikającej z niepowodzeń dotychczasowego leczenia oraz postrzegane szanse na poczęcie dziecka mogą znacząco wpływać na zmiany w zakresie reakcji emocjonalnych zarówno kobiet, jak i mężczyzn” (Chanduszko-Salska, 2016). Zauważa też, że jednym z najczęstszych powodów niepowodzenia w leczeniu, a także z jego rezygnacji jest silny stres. Zatem, parę leczącą niepłodność warto objąć nie tylko kompleksową opieką medyczną, ale też psychologiczną z zastosowaniem terapii Poznawczo-Behawioralnej oraz technik relaksacyjnych. Działania te zwiększają szansę zajścia w ciążę (Chanduszko-Salska, 2016 za: Berg i Loucks, 2006; Domar i wsp., 2000; Garcia i wsp., 2003; Kahyaoglu i wsp., 2014). Jako korzystne w leczeniu niepłodności, autorka wymienia też hipnoterapię, terapię grupową uwzględniającą związki psychiki i ciała, terapię zorientowaną na pracę z ciałem, techniki relaksacyjne, rozwijanie uważności (ang. MBCT), metody ułatwiające ekspresję i wyrażanie emocji z użyciem arteterapii. Wszystko to, okazuje się pomocne w redukcji napięcia i poprawia relacje u pary (Chanduszko-Salska, 2016 za: Galhardo i wsp., 2013; Garcia i wsp., 2003; Lemmens i wsp., 2004). Pomoc może być udzielana w różnych formach. Od rozmowy i konsultacji psychologicznej, poprzez psychoedukację, terapię indywidualną, terapię pary oraz psychoterapię grupową. Istotną rolę odgrywają też grupy wsparcia, interwencja psychologiczna czy warsztaty podnoszące kompetencje osobiste, ułatwiające radzenie sobie z emocjami i stresem oraz poprawiające komunikację u pary (Chanduszko-Salska, Kossakowska-Petrycka, 2008; Bielawska-Batorowicz, 2006; Bidzan, 2006). Chanduszko-Salska wskazuje, że wiele badań, w których zastosowano programy pomocy psychologicznej opartej na Terapii Poznawczo – Behawioralnej, wskazuje na liczne korzyści typu: polepszenie funkcjonowania psychospołecznego, zwiększenie poczucia własnej wartości, zmniejszenie objawów obniżonego nastroju, redukcja stresu i lęku (za Pasha i wsp., 2010).
Eksperyment przeprowadzony przez Leili Mosalanejad, Anahita Khodabakshi Koolaee i Safie Jamali, w 2012 roku pokazał, że Terapia Poznawczo-Behawioralna (CBT) powoduję znaczne obniżenie stresu u kobiet niepłodnych. Te, które korzystały z CBT zdecydowanie niżej wypadały w testach jeśli chodzi o depresję, stres, zaburzenia lękowe niż grupa kontrolna, która takiej terapii nie uzyskała. Dodatkowo, pozytywne efekty uzyskano wprowadzając strategie radzenia sobie z negatywnymi myślami czy podejmowaniem świadomych decyzji. Ponadto u 14% kobiet po terapii CBT doszło do spontanicznego zapłodnienia, co według badaczy było spowodowane redukcją stresu. Rezultaty tego badania pokazały, że u kobiet, które otrzymały pomoc psychologiczną, płodność zdecydowanie poprawiła się, w porównaniu do kobiet, które takiej pomocy nie dostały (Mosalanejad i wsp.; 2012).
Według Tahereh Hamzeh Pour najskuteczniejszymi metodami pomagającymi obniżyć stres i depresje u niepłodnych kobiet jest relaksacja, restrukturyzacja poznawcza, biofeedback, systematyczna desensytyzacja, trening behawioralny, trening asertywności (Tahereh Hamzeh Pour, 2014).
Natomiast według Galhardo i innych (2013) rezultaty badań wykazały, że kobiety niepłodne, które uczestniczyły w terapii opartej na uważności MBCT zdecydowanie lepiej radziły sobie z objawami depresji, z wewnętrznym i zewnętrznym poczuciem wstydu, z poczuciem bycia w pułapce i z porażką. Dodatkowo, kobiety znacznie poprawiły umiejętności radzenia sobie ze swoimi emocjami, stały się bardziej skuteczne w konfrontowaniu się z niepłodnością niż grupa kontrolna.
Opierając się na rezultatach wyżej wymienionych autorów Rebeka Crane stworzyła 8 sesyjny program terapii uważności, oparty na terapii poznawczej (Crane, 2009), który w skrócie można przedstawić następująco:
Sesja 1. Automatyczny Pilot – Praktyka uważności w trakcie jedzenia, skanowania ciała.
Sesja 2. Niszczenia Barier – skanowanie ciała z medytacją, przeponowe oddychanie z pełną uważnością.
Sesja 3. Uważne Oddychanie (poruszanie się ciała używając technik uważności) – świadome chodzenie, ćwiczenia rozciągające i oddechowe, zauważanie myśli, potem pozwolenie by dalej płynęły, praktykowanie medytacji z elementami świadomego oddychania i skupiania się na partiach każdej części ciała.
Sesja 4. Bycie Tu i Teraz – 5 minutowe słuchanie i obserwowanie z pełną uważnością, biorąc pod uwagę metody poznawcze, świadome oddychanie, skanowanie kolejnych części ciała, dostrzeganie dźwięków, myśli, podejmowanie świadomych wyborów, spacerowanie z pełną uważnością.
Sesja 5. Przyzwolenie i Akceptacja. Spotkania medytacyjne z uważnym oddychaniem i skanowaniem ciała. Położenie nacisku na tym, jak reagować na odczucia, myśli i reakcje fizjologiczne. Praktykowanie i odkrywanie efektów uważności, jak one działają na umysł i ciało. 3 minutowe przeponowe oddychanie.
Sesja 6. Myśli nie są Prawdziwymi Spotkaniami Medytacyjnymi – świadome oddychanie i odczuwanie ciała – pokazywanie problemów, jakie mogą pojawić się w trakcie praktyki uważności, odkrywanie efektów, jak praktyka uważności wpływa na ciało i umysł. 3 minutowe przeponowe oddychanie.
Sesja 7. Jak można najlepiej, jak się Umie Wziąć w Opiekę Samego Siebie w trakcie Spotkań Medytacyjnych – świadome oddychanie, skanowanie poszczególnych partii ciała, zauważania dźwięków, myśli i emocji. 3 minutowe przeponowe oddychanie, prezentowanie problemów, jakie pojawiają się podczas praktykowania uważności i odkrywanie, jaki to ma efekt na ciało i umysł.
Sesja 8. Jak użyć Wszystkich Nauczonych Technik w Odniesieniu do Przyszłych Decyzji. – Medytacja skanowania ciała, zakończenie terapii.
Grupowa praktyka uważności przez 8 tygodni poprawiła satysfakcję z małżeństwa u kobiet niepłodnych. Stres spowodowany niepłodnością jest skorelowany z satysfakcją małżeńską (Gana i inni 2014, Cserepes i inni 2013). Maindfulness jest powiązany z romantycznym związkiem (Barnes i inni 2007). Dodatkowo, u par niepłodnych, po przejściu 8 tygodniowego programu uważności, satysfakcja z małżeństwa i z życia seksualnego znacznie się poprawiła (Vizheh i inni, 2013). Według badaczy, głównym powodem tego, że pary niepłodne przestają sobie radzić są codzienne obciążenia i stres, a także presja społeczna. Poprzez techniki zdobyte podczas kursu uważności, pacjenci łatwiej rozpoznają sytuacje, które prowadzą ich do stresu i obniżonego nastroju. Stosując techniki uważności konfrontują się ze swoimi emocjami, myślami, powodując redukcję napięcia i zdecydowanie większą satysfakcję z życia i z małżeństwa. Ponadto, wsparcie innych uczestników powoduje, że niepłodne pary zdecydowanie lepiej zaczynają sobie radzić: nie czują się samotne, widzą, że nie są jedynymi, którzy zmagają się z niepłodnością, są w stanie dostrzegać swoje uczucia i problemy oraz konfrontować się z nimi.

PODSUMOWANIE
Pacjenci zmagający się z niepłodnością wymagają holistycznego podejścia. Terapia z nimi musi być wnikliwa i przemyślana, ponieważ obejmuje pracę z depresją, lekiem, problemami małżeńskimi i nawiązywaniem relacji, z obwinianiem siebie, a także podejmowaniem świadomych decyzji. Według NICE NIMH, terapia CBT jest jedną z najbardziej skutecznych metod skierowanych do par, które mają problemy z niepłodnością (Bovin, 2003). Dedykowaną terapią dla nich jest przede wszystkim MBCT (uważność), a także ACT (terapia akcentacji i zaangażowania) wg.: (Chiesa&Serretti, Piśmiennictwo psychiatryczne, 2010; a także Peterson i inni, Praktyka CBT, 2009).
MBCT pomaga pacjentom niepłodnym zidentyfikować i zaakceptować wzorzec negatywnych myśli. Rozwija także możliwości różnorodnych dróg odpowiedzi na te myśli. Celem tej terapii jest uzyskanie przez jednostkę wolności od automatycznych reakcji, dotyczących myśli, uczuć i zdarzeń. Terapia ta kładzie nacisk na akceptację myśli i uczuć bez ich osądu. Umiejętność uważności polega na systematycznym nauczaniu uczestników różnych technik zarządzania stresem. Wykorzystuje również praktykę medytacyjną, aby zwiększyć uwagę i świadomość pacjentów.
Natomiast ACT, poprawia funkcjonowanie pacjentów dzięki temu, że umożliwia zaangażowanie się w pełni we własne życie, a także podjęcie działań zgodnie z wyznawanymi wartościami. Zaakceptowanie trudnych myśli, emocji, doznań cielesnych jak i spojrzenie na nie z pewnego dystansu, pomaga pacjentom uporać się z niepłodnością. Bycie „tu i teraz”, większa samoświadomość i zaangażowanie, aby udoskonalić system wartości nadają tym pacjentom inny sposób myślenia i sens życia. Proponowane terapie poprawiają samopoczucie, zwiększają samoakceptacje, polepszają relacje z innymi, co przyczynia się do rozwoju osobistego pacjentów.
Posiadanie potomstwa jest często fundamentalną potrzebą samospełnienia i największym pragnieniem tak intensywnym, że niepowodzenie w jego realizację wiąże się z ogromnym obciążeniem psychicznym. Niestety, niepłodność staję się treścią życia, z którą trudno sobie poradzić. Stany takie jak niedowierzanie, stres, lęk, rozpacz, gniew czy depresja stają się nie do zniesienia. Pomoc profesjonalnego terapeuty może polepszyć poziom funkcjonowania par starających się o potomstwo. Oprócz specjalistycznej diagnostyki i leczenia, ważna jest też siła i determinacja obojga partnerów, a także podejmowanie trudnych decyzji, wytrwałości i radzenia sobie z ewentualną porażką.


[ad_2]

Source